Ο καθορισμός των ετήσιων δημοτικών τελών και το ύψος και πλήθος των διενεργούμενων δαπανών αποτελούν τους βασικούς πυλώνες της δημοσιονομικής πολιτικής ενός Δήμου. Καθώς η ισοσκέλιση εσόδων και εξόδων είναι υποχρεωτική για τους φορείς της Δημόσιας Διοίκησης, ζητούμενο της πολιτικής αυτής είναι η επίτευξη αναπτυξιακών επιδόσεων, δηλαδή η διενέργεια όσο το δυνατόν περισσότερων και μεγαλύτερων δαπανών. Ωστόσο, η εξασφάλιση των εσόδων που απαιτούνται για την χρηματοδότησή των δαπανών αυτών δεν μπορεί να βασίζεται σε φορομπηχτικές πολιτικές σε βάρος των κατοίκων και των επιχειρηματιών, καθώς ένα δεύτερο και εξίσου σημαντικό ζητούμενο είναι η επιβολή όσο το δυνατόν χαμηλότερων τελών, τόσο για λόγους άσκησης κοινωνικής πολιτικής, όσο και για λόγους τόνωσης της οικονομικής δραστηριότητας. Έτσι, ο βαθμός στον οποίο η κάθε δημοτική αρχή θα αποφασίσει να καταφύγει στην αύξηση των δημοτικών τελών προκειμένου να ισοσκελίσει τα προϋπολογιζόμενα έσοδα και έξοδα αποτελεί ζήτημα κεντρικών πολιτικών της επιλογών, γνώσεων της ισχύουσας νομοθεσίας και ικανότητας. Η εμπειρία, δε, σε ό,τι αφορά τον Δήμο μας, έχει δείξει επίσης ότι η δημοτική αρχή θα πρέπει ταυτόχρονα να ξεπεράσει την ροπή που έχει η γραφειοκρατία του Δήμου για διενέργεια λιγότερων δαπανών και για διασφάλιση όσο το δυνατόν μεγαλύτερων εσόδων και αποθεματικών.
Η δική μας δημοτική αρχή επί 9 χρόνια (2014-2023) διατήρησε τα δημοτικά τέλη σταθερά, εγκρίνοντας μόνο κάποιες επί μέρους μικρές αυξήσεις και μειώσεις, καταφέρνοντας ταυτόχρονα α) να αυξάνει θεαματικά κάθε χρόνο τα έσοδα του Δήμου μέσω πολιτικών εισπραξιμότητας και απορρόφησης πόρων από εξωτερικές πηγές χρηματοδότησης (7.289.086€ το 2023 έναντι 3.702.259 το 2014),β) να αυξάνει θεαματικά τα έξοδα του Δήμου (6.510.2111 το 2023 έναντι 2.981.263€ το 2014) και γ) να παραδώσει στις 31.12.2023 χρηματικό υπόλοιπο 778.875€, θετικό ισοζύγιο εισπρακτέων-πληρωτέων υπολοίπων 2.342.545€ και αδιάθετες πιστώσεις 25.065.921€.
Σήμερα, η νέα δημοτική αρχή διακόπτει τον αναπτυξιακό και κοινωνικό χαρακτήρα της δημοσιονομικής πολιτικής που ασκούσε όλα τα προηγούμενα χρόνια ο Δήμος, αποφασίζοντας εγκρίσεις έως 50% σε όλα τα δημοτικά τέλη που έχουν άμεση επίδραση στους κατοίκους και τους επιχειρηματίες και εφαρμόζοντας μια φορομπηχτική λαίλαπα που είναι αδιανόητη και πρωτοφανής τόσο για τον Δήμο μας, όσο και για τους υπόλοιπους Δήμους της επικράτειας. Και μάλιστα, εφαρμόζει μία τόσο ακραία αντιλαϊκή πολιτική, όταν μόλις έναν χρόνο πριν κέρδισε τις εκλογές αποκρύπτοντας την φιλοσοφία και τις προθέσεις της αυτές και παρουσιάζοντας ένα δήθεν λαϊκό προφίλ με το οποίο εξαπάτησε τους ψηφοφόρους.
Τέλος, επί της διαδικασίας, επισημαίνεται ότι στην εισήγηση του Δημάρχου προς το ΔΣ, όπως και στην από 18.11.2024 εισήγηση της Οικονομικής Υπηρεσίας προς την Δημοτική Επιτροπή υπάρχουν σοβαρά λάθη και γίνεται επίκληση διατάξεων και Εγκυκλίων που έχουν καταργηθεί και δεν ισχύουν (ά.11 του Ν.4623/201, Εγκύκλιος ΥΠΕΣ 117/90814/19.12.2019).
Κατόπιν των ανωτέρω, η παράταξή μας υποβάλει εναλλακτικές προτάσεις σύμφωνα με την ενότητα 4.4 της υπ’ αριθμ. 98/8182/26.1.2024 Εγκυκλίου του ΥΠΕΣ (σελ. 17&18)και -επιπλέον ειδικά για τα τέλη καθαριότητας- σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 1 του Ν. 25/1975, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 185 του Ν. 4555/2018 και ισχύει, με τις οποίες προτείνει όλες οι κατηγορίες δημοτικών τελών να παραμείνουν στις ίδιες τιμές του 2023και να μην αυξηθούν.
Αναλυτικά:
1. Τέλη καθαριότητας και δημοτικού φωτισμού
Τα ανταποδοτικά τέλη καθαριότητας, λόγω των ιδιαιτεροτήτων του Δήμου μας (κόστος μεταφοράς στην Αττική), είναι καθορισμένα ήδη σε υψηλά επίπεδα και κάθε σκέψη αύξησής τους θα έπρεπε να είναι απαγορευτική. Σημειώνεται ότι το 2019 το οικιακό τέλος καθαριότητας στους γειτονικούς Δήμους Αγκιστρίου, Αίγινας, Σπετσών και Τροιζηνίας Μεθάνων κυμαινόταν μεταξύ 1€ και 1,89€/τ.μ. και το επαγγελματικό μεταξύ 2€ και 5€, με τις τιμές για τον δικό μας Δήμο να είναι 1,90€ και 4,32€ αντίστοιχα. Άλλωστε, ακριβώς προκειμένου οι κάτοικοι μικρών Δήμων της επαρχίας να μην επιβαρύνονται με δυσανάλογα ανταποδοτικά τέλη, η νομοθεσία δίνει την δυνατότητα ισοσκελισμού τους από πηγές χρηματοδότησης εκτός των ίδιων ανταποδοτικών υπηρεσιών.
Η δική μας δημοτική αρχή προχώρησε μία μόνο φορά το 2017 σε αύξηση των συγκεκριμένων τελών κατά 7%, διαμορφώνοντάς τα στις τιμές που ισχύουν μέχρι και σήμερα, επιλέγοντας τυχόν ελλείμματα της υπηρεσίας όλα αυτά τα χρόνια να καλύπτονται από ανειδίκευτα έσοδα (ενδεικτικά για το 2024 υπήρχε πρόβλεψη ελλείματος ύψους 156.377€). Επίσης, το 2019 η δημοτική μας αρχή επέβαλε για πρώτη φορά ετήσιο τέλος καθαριότητας στο Δημ. Λιμ. Ταμείο Πόρου ύψους 40.343€, το οποίο προσδιορίστηκε με βάση οικονομοτεχνική μελέτη που εγκρίθηκε με την υπ’αριθμ. 60/22.4.2019 Απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής και έκτοτε έχει αναπροσαρμοστεί στα 44.272€. Τέλος, όλα τα χρόνια διοίκησής της καθόριζε τις μέγιστες απαλλαγές και μειώσεις (50%) που επιτρέπει η νομοθεσία για τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.
Σήμερα η νέα δημοτική αρχή, λαμβάνοντας υπόψη της εκτίμηση της Οικονομικής Υπηρεσίας για έλλειμα 141.540€ στις υπηρεσίες καθαριότητας, επιλέγει να μην το ισοσκελίσει από άλλες πηγές εσόδων, αλλά μέσω αυξήσεων 10,5% και 18% στα οικιακά και τα επαγγελματικά τιμολόγια (2,10€/τ.μ. από 1,90€/τ.μ.και 5,10€/τ.μ. από 4,32€/τ.μ.,αντίστοιχα), καθώς και αύξησης 10,5% για τις υπό ανέγερση οικοδομές (2,10€/τ.μ. από 1,90€/τ.μ.). Επιπλέον, εισηγείται χωρίς καμία οικονομοτεχνική τεκμηρίωση την αύξηση του τέλους του ΔΛΤ κατά 92% (85.000€), η οποία αν γίνει αποδεκτή από το ΔΛΤ, αφενός αυτό θα είναι παράνομο -λόγω της αυθαίρετης βάσης της- και αφετέρου θα προκαλέσει σοβαρό πλήγμα στα οικονομικά του, οδηγώντας σε αυξήσεις στις δικές του χρεώσεις για τις παροχές λιμένα και σε περιορισμό των δυνατοτήτων του για διενέργεια δαπανών. Τέλος, για πρώτη φορά μετά το 2014 δεν εισάγεται στο ΔΣ εισήγηση για μειώσεις ή/και απαλλαγές για τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.
2. Τέλη ύδρευσης-αποχέτευσης
Τα ανταποδοτικά τέλη ύδρευσης-αποχέτευσης, λόγω των ιδιαιτεροτήτων του Δήμου μας (ενεργειακό κόστος άντλησης, μεταφοράς και επεξεργασίας νερού, οικονομική εκκρεμότητα Δήμου Τροιζηνίας-Μεθάνων), είναι καθορισμένα ήδη σε υψηλά επίπεδα και κάθε σκέψη αύξησής τους θα έπρεπε να είναι απαγορευτική. Άλλωστε, ακριβώς προκειμένου οι κάτοικοι μικρών Δήμων της επαρχίας να μην επιβαρύνονται με δυσανάλογα ανταποδοτικά τέλη, η νομοθεσία δίνει την δυνατότητα ισοσκελισμού τους από πηγές χρηματοδότησης εκτός των ίδιων ανταποδοτικών υπηρεσιών.
Η δική μας δημοτική αρχή, όχι μόνο δεν αύξησε ποτέ τις τιμές βασικής κατανάλωσης των τελών ύδρευσης, αλλά το 2014 προέβη στην απαλλαγή όλων των λογαριασμών από το τέλος αποχέτευσης (35% επί της ύδρευσης) και την τριετία το 2015-2017 στην απαλλαγή τους κατά το ήμισυ (17,5%). Το 2018, αφού ανέθεσε οικονομοτεχνική μελέτη για την αποχέτευση, επανέφερε το τέλος στο 35% και επέβαλε τέλος 28% επί των δαπανών αποχέτευσης που διενεργεί ο Δήμος για τις ανάγκες του Βιολογικού στον Δήμο Τροιζηνίας-Μεθάνων. Επίσης, το ίδιο έτος προέβη σε αύξηση των μεγάλων κλιμάκων του οικιακού τέλους ύδρευσης την θερινή περίοδο με διατήρηση σταθερών των μικρών κλιμάκων και το 2020 και το ίδιο έπραξε για το επαγγελματικό τέλος και τα οικόπεδα, ως μέτρο για τον περιορισμό της κατανάλωσης λόγω λειψυδρίας (επίσης άλλαξε την περίοδο τιμολόγησης από τρίμηνο σε τετράμηνο χωρίς αύξηση τιμών). Για τον ίδιο λόγο, για πρώτη φορά το 2018 θεσπίστηκε κλίμακα 1,34€ (τιμή ίση με εκείνη τηςαντίστοιχης κλίμακας του οικιακού και του επαγγελματικού τιμολογίου) για καταναλώσεις του Κ.Ε. Πόρος άνω των 6.660 κυβικών/τετράμηνο (5.000 κυβικά/τρίμηνο) και παράλληλα η βασική του χρέωση μειώθηκε σε 0,60€/κυβικό, καθώς έως τότε η χρέωσή του ήταν σταθερή στα 0,71€/κυβικό ανεξαρτήτως κατανάλωσης. Όλα αυτά τα χρόνια καμία αύξηση δεν έγινε στις βασικές χρεώσεις και η δημοτική μας αρχή επέλεγε πάντα να ισοσκελίζει τυχόν ελλείμματα της υπηρεσίας ενισχύοντάς την από ανειδίκευτα έσοδα (ενδεικτικά για το 2023 υπήρχε πρόβλεψη ελλείματος ύψους 62.000€ και για το 2024 94.227€). Επίσης, όλα τα χρόνια διοίκησής της καθόριζε τις μέγιστες απαλλαγές και μειώσεις (50%) που επιτρέπει η νομοθεσία για τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.
Σήμερα, παρότι ο Δήμος μας έχει απαλλαγεί πλέον από τις δαπάνες του Βιολογικού με τις οποίες επιφορτίζεται από τον Οκτώβριο του 2023 ο ανάδοχος του έργου, και παρότι η Οικονομική Υπηρεσία προβλέπει έλλειμμα στις υπηρεσίες ύδρευσης-αποχέτευσης μόλις 34.444€, η νέα δημοτική αρχή επιλέγει να αυξήσει το επαγγελματικό τιμολόγιο β’ τετραμήνου κατά 34% (1,34€ από 1€/κυβικό) και το τιμολόγιο κοτέρων και ΔΛΤ κατά 86% (2,50€/κυβικό από 1,34€/κυβικό), προκαλώντας και με αυτόν τον τρόπο πλήγμα στα οικονομικά του ΔΛΤ και-αλυσιδωτά- αυξήσεις στις δικές του χρεώσεις για τις παροχές λιμένα και περιορισμό των δυνατοτήτων του για διενέργεια δαπανών. Σε πλήρη αντιδιαστολή με τις ανωτέρω αυξήσεις και απολύτως απαράδεκτα ως προς την δίκαιη αντιμετώπιση των κατοίκων και επιχειρηματιών, εισηγείται, επιπλέον, την πλήρη κατάργηση της κλίμακας για το Κ.Ε. Πόρος, καθιερώνοντας και πάλι ενιαία χρέωση 0,80€/κυβικό ανεξαρτήτως κατανάλωσης. Τέλος, για πρώτη φορά μετά το 2014 δεν εισάγεται στο ΔΣ εισήγηση για μειώσεις ή/και απαλλαγές για τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.
3. Τέλη χρήσης κοινόχρηστων χώρων
Τα τέλη χρήσης κοινόχρηστων χώρων έχουν την πλέον άμεση επίδραση στην εστίαση και στην εμπορική δραστηριότητα. Η δική μας δημοτική αρχή όχι μόνο δεν αύξησε ποτέ τις τιμές, αλλά το 2015 τις μείωσε κατά 20% σε σχέση με το 2014 και το 2016 κατά 10% σε σχέση με το 2014, ενώ τα έτη 2020 και 2021 τα καθόρισε σε μόλις 1€/τ.μ. λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού. Σήμερα, η νέα δημοτική αρχή επιλέγει να τα αυξήσει κατά 50% σε όλες τις ζώνες, προκαλώντας με αυτόν τον τρόπο σοβαρό πλήγμα στις επιχειρήσεις που κάνουν χρήση κ/χ χώρων σε μία πολύ δύσκολη οικονομική συγκυρία. Μάλιστα, την σχετική πρόταση ο Δήμαρχος την διατύπωσε προφορικά κατά την συνεδρίαση της Δημοτικής Επιτροπής στις 25.11.2024 αιφνιδιάζοντας τα μέλη του Οργάνου, ενώ στην έγγραφη εισήγησή του δεν υπήρχε τέτοια αναφορά.
4. Τροφεία Παιδικού Σταθμού
Η δική μας δημοτική αρχή διατήρησε τα τροφεία του Παιδικού Σταθμού σταθερά όλα τα χρόνια διοίκησής της, παρά την διαχρονική ελλειμματική χρήση του Παιδικού Σταθμού, κάνοντας πράξη και στον τομέα αυτό την κοινωνική της πολιτική. Ωστόσο, η νέα δημοτική αρχή, χωρίς να υπάρχει κανένας απολύτως λόγος και καμία σχετική εισήγηση της Οικονομικής Υπηρεσίας, επιλέγει να τα αυξήσει κατά 14% και κατά 33% στην 1η κλίμακα που αφορά οικογενειακό εισόδημα έως 15.000€ (40€ από 35€ για το πρώτο παιδί και 20€ από 15 για το δεύτερο), κατά 25% στην 2η κλίμακα για εισόδημα από 15.001€ έως 25.000€ (50€ από 40€ για το πρώτο παιδί και 25€ από 20 για το δεύτερο) και κατά 22% και κατά 20% στην 3η κλίμακα για εισόδημα άνω των 25.000€ (55€ από 45€ για το πρώτο παιδί και 30€ από 25 για το δεύτερο). Μάλιστα, την σχετική πρόταση ο Δήμαρχος την διατύπωσε προφορικά κατά την συνεδρίαση της Δημοτικής Επιτροπής στις 25.11.2024 αιφνιδιάζοντας τα μέλη του Οργάνου, ενώ στην έγγραφη εισήγησή του δεν υπήρχε τέτοια αναφορά.
5. Τέλη δημοτικού κοιμητηρίου
Η δική μας δημοτική αρχή διατήρησε τα τέλη κοιμητηρίου σταθερά όλα τα χρόνια από το 2014 έως το 2023 και δεν συντρέχει απολύτως κανένας λόγος για την αύξησή τους ούτε σήμερα.Ωστόσο, η νέα δημοτική αρχή, παρότι δεν υπάρχει καν εκτίμηση της Οικονομικής Υπηρεσίας για έλλειμμα των συγκεκριμένων ανταποδοτικών δαπανών, επιλέγει να αυξήσει το ετήσιο τέλος επιμέλειας οικογενειακών τάφων κατά 16,6% (35€ από 30€) και το ετήσιο τέλος φύλαξης οστών κατά 66,6% (5€ από 3€). Μάλιστα, την σχετική πρόταση ο Δήμαρχος την διατύπωσε προφορικά κατά την συνεδρίαση της Δημοτικής Επιτροπής στις 25.11.2024 αιφνιδιάζοντας τα μέλη του Οργάνου, ενώ στην έγγραφη εισήγησή του δεν υπήρχε τέτοια αναφορά.